Kolano biegacza to potoczne określenie przypadłości zwanej zespołem pasma biodrowo-piszczelowego. Do jej wystąpienia może predysponować określona budowa anatomiczna nóg, jak również nieodpowiednie przygotowanie merytoryczne i złe nawyki treningowe osób uprawiających sport. Na kolano biegacza wskazuje występujący w bocznej części ból kolana. Jeśli go odczuwasz, zgłoś się do lekarza i podejmij leczenie. Sprawdź, jak rozpoznać i leczyć kolano biegacza.
Kolano biegacza – co to jest?
Pasmo biodrowo-piszczelowe to gruba i ścięgnista struktura miękkotkankowa, występująca w formie taśmy biegnącej po bocznej stronie uda i rozpościerająca się od miednicy aż do kości goleni. Jest częścią powięzi, a do jej zadań należy kształtowanie prawidłowego położenia mięśni.
Podczas chodzenia czy biegania pasmo biodrowo-piszczelowe w swojej najniżej położonej części swobodnie przesuwa się nad nadkłykciem bocznym kości udowej. O kolanie biegacza, czyli zespole pasma biodrowo-piszczelowego, mówi się wtedy, gdy to naturalne przesuwanie się pasma staje się bolesne i uniemożliwia normalne funkcjonowanie1.
Przyczyny wystąpienia kolana biegacza
Kolano biegacza to przypadłość, która dotyka głównie biegaczy, kolarzy i innych sportowców, zarówno uprawiających sport zawodowo, jak i ćwiczących amatorsko. Przeciążenie pasma biodrowo-piszczelowego dotyczy osób uprawiających dyscypliny wymagające częstego powtarzania ruchu zgięcia i wyprostu kolan lub wykonywania przysiadów1.
Możliwe przyczyny bólu z boku kolana charakterystycznego dla kolana biegacza to1:
- budowa anatomiczna kończyn dolnych (np. kolana koślawe),
- nieodpowiednie przygotowanie merytoryczne do treningów,
- notorycznie popełniane błędy treningowe,
- słaba elastyczność mięśni kończyn dolnych,
- dysbalans pomiędzy różnymi grupami mięśniowymi,
- słaba stabilizacja miednicy.
Typowe objawy kolana biegacza
Kolano biegacza powoduje dolegliwości bólowe, które zmuszają biegacza do zaprzestania aktywności. Głównym objawem jest ból po bocznej stronie kolana, określany przez pacjentów jako palący. Początkowo ból pojawia się jedynie podczas treningu lub zaraz po nim, jednak z biegiem czasu utrzymuje się przez cały czas, nawet w spoczynku i przybiera charakter przewlekły. U niektórych pacjentów natomiast konkretne czynności powodują ból kolana, np. chodzenie po schodach. U większości jednak ból nasila się podczas aktywności1.
Pozostałe objawy występujące w okolicy kolana to1:
- obrzęk,
- uczucie chrupania/przeskakiwania,
- mrowienie,
- pieczenie,
- ograniczenie zakresu ruchu.
Gdy u sportowca pojawia się ból po zewnętrznej części kolana i towarzyszą mu powyższe objawy, powinien on umówić się na wizytę do ortopedy.
Diagnostyka kolana biegacza
W większości przypadków wstępna diagnoza stawiana jest na podstawie szczegółowego wywiadu i badania klinicznego. Ze względu na podobieństwo objawów tej kontuzji do innych przypadłości i urazów, lekarz zwykle kieruje pacjenta na dodatkowe badania. W diagnostyce problemów ze stawem kolanowym zastosowanie znajdują badania takie jak RTG, USG czy rezonans magnetyczny (MRI). Niekiedy zasadne jest wykonanie badań biomechanicznych1.
Kolano biegacza – leczenie
Leczenie kolana biegacza polega przede wszystkim na wyeliminowaniu przyczyn jego powstawania. Chory powinien na jakiś czas zrezygnować z aktywności fizycznej i wdrożyć leczenie zachowawcze. Przerwa w treningach i unikanie obciążania nogi stworzy warunki odpowiednie do regeneracji uszkodzonych tkanek miękkich1,2.
Domowe leczenie kolana biegacza obejmuje odpoczynek, delikatny masaż, chłodzenie bolesnej okolicy i stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych o przeciwbólowym i przeciwzapalnym działaniu. Miejscowo można stosować aerozol na skórę Diky3. Gdy ból się zmniejszy, należy rozpocząć fizjoterapię. Fizjoterapeuta przeanalizuje technikę chodu oraz biegu i skoryguje ewentualne błędy, zalecając odpowiednie ćwiczenia wzmacniające i rozciągające. Rehabilitacja może objąć także rolowanie i taping. Fizjoterapeuta ponadto przeanalizuje nawyki treningowe i doradzi, jak wyeliminować te złe. Kobietom dodatkowo zaleca się unikanie chodzenia w butach na obcasie1,2.
W bardziej zaawansowanym stadium choroby można rozważyć miejscowe podanie leku przeciwzapalnego pod kontrolą USG w bolesną okolicę. W razie niepowodzenia takiego leczenia, stosuje się leczenie operacyjne1.
Prawidłowe rozpoznanie i podjęcie leczenia zmniejsza uporczywe objawy i umożliwia szybki powrót do aktywności fizycznej.
*/przygotowane w ramach płatnej promocji marki Diky/
Bibliografia:
- Stępień K., Zespół pasma biodrowo-piszczelowego, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2021 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/278114,zespol-pasma-biodrowo-piszczelowego (dostęp: 2022.08.25.)).
- Łęgosz P., Sarzyńska S., Małdyk P., Podstawowe zasady postępowania w leczeniu zachowawczym urazów związanych z rekreacyjnym uprawianiem sportu, Z praktyki ortopedy, 3 września 2019, NR 15 (Sierpień 2019).
- ChpL (dostęp 19.10.2022)
Należy pamiętać, że informacje zawarte w tym artykule mają charakter ogólny i nie stanowią zamiennika profesjonalnej porady. Zawsze skonsultuj się z lekarzem lub innym specjalistą przed podjęciem jakichkolwiek działań.
